De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

**Toffskij** · 07-08-12, 21:59

Opprinnelig lagt inn av Polyanna, her.

Og at lange ord får -e og korte -a, men kva som er eit "kort" ord, det må ein kjenne historia til ordet for å vite, for det kjem av på kor langt det var (i uttale) på norrønt? Ja?

Poenget er at du ikkje kan sjå det på orda lenger, av di det seinare skjedde ei utvikling i stavingssystemet, den såkalla «kvantitetsomlegginga». I praksis vil det seie at du ikkje kan ha ein kort vokal og ein kort konsonant saman i ei staving, og heller ikkje ein lang vokal og ein lang konsonant. I norrønt kunne du ha båe – det var fire moglegheiter (som på finsk):

kort vokal – kort konsonant
kort vokal – lang konsonant
lang vokal – kort konsonant
lang vokal – lang konsonant

Norrønt hadde kort konsonant + kort vokal i infinitivar som vera, bera, koma, men i moderne norsk har ein (i dei aller fleste dialektar) lang e/æ i dei to fyrste og lang m i det siste orda, så dei høyrest nett ut som ord som hadde lang vokal + kort konsonant på norrønt. Men i eit system med kløyvd infinitiv vil dei ha a-infinitiv. Årsaka er utjamna, men konsekvensen er der framleis. Ei gåve frå fortida!

Så ja, om du skal bruke kløyvd infinitiv, må du anten ha ei dialekt med eit godt bevart kløyvingssystem, eller du må vere sprut galen og veldig god i norrønt. (Ja, dei finst!)

gajamor · 07-08-12, 22:19

Opprinnelig lagt inn av Toffskij, her.

Poenget er at du ikkje kan sjå det på orda lenger, av di det seinare skjedde ei utvikling i stavingssystemet, den såkalla «kvantitetsomlegginga». I praksis vil det seie at du ikkje kan ha ein kort vokal og ein kort konsonant saman i ei staving, og heller ikkje ein lang vokal og ein lang konsonant. I norrønt kunne du ha båe – det var fire moglegheiter (som på finsk):

kort vokal – kort konsonant
kort vokal – lang konsonant
lang vokal – kort konsonant
lang vokal – lang konsonant

Norrønt hadde kort konsonant + kort vokal i infinitivar som vera, bera, koma, men i moderne norsk har ein (i dei aller fleste dialektar) lang e/æ i dei to fyrste og lang m i det siste orda, så dei høyrest nett ut som ord som hadde lang vokal + kort konsonant på norrønt. Men i eit system med kløyvd infinitiv vil dei ha a-infinitiv. Årsaka er utjamna, men konsekvensen er der framleis. Ei gåve frå fortida!

Så ja, om du skal bruke kløyvd infinitiv, må du anten ha ei dialekt med eit godt bevart kløyvingssystem, eller du må vere sprut galen og veldig god i norrønt. (Ja, dei finst!)

Far min er i første gruppe, og eg kan teoretisk sett klare å hugse korleis han seier verba, men det krev alt for mykje tid til at eg gjer det i røynda. I mi eiga dialekt har eg e-infinitiv, og difor brukar eg det når eg skriv og.

Tinetoff: Kvifor er så mange verb feminine på nordvestlandet, men maskuline i ordboka? Det gjeld t.d. plan og statue.

Eg støttar absolutt framlegget om nynorskveke!

Polyanna · 07-08-12, 22:21

Feminine verb?

**Toffskij** · 07-08-12, 22:32

Substantiv. Nei, det er berre mykje variasjon i kjønn på substantiv, og så vil ein ikkje ha valfridom på absolutt alle substantiv når ein normerer. Så ein går med fleirtalet. Iblant har dei ikkje greidd det, så fram til reforma no var det t.d. ikkje lov å bøye «dialekt» i hokjønn, men no frå 1. august er det lov. Og «dialekta» er jo den normale forma i fleirtalet av dialektane som typisk er grunnlaget for nynorsknormeringa. (Skreiv ho med konservativ ane-ending.)

Acino · 07-08-12, 22:52

På mi dialekt er det iallfall kjønnsdelt; Ei jente er "svolta" mens ein gut er "svolten".
Og forresten så seier eg "ett kg", påpeikt av slekt frå austlandet som seier "en kg".

Mykje kjekt med dialekter kontra rettskriving.

**Toffskij** · 07-08-12, 22:55

Jo, men det der er adjektiv, Acino, så det er samsvarsbøying. Det er noko anna, då er det jo eit anna ord (eit substantiv) som avgjer kjønnet. Med substantiv er det anten–eller – anten seier du statua eller statuen, det kjem ikkje an på eit anna ord.

Ikkje kilo, då.

Tangerine · 07-08-12, 23:07

Eg seier ein banan, mannen sier ei banane. Hvorfor?

ElinM · 07-08-12, 23:49

Er det slik at dei trønderske verba med jamning fell saman med dei norrøne jamvektsorda? I så fall burde eg ha brukt kløyvd infinitiv, men det fell ikkje naturleg for meg.

**Toffskij** · 08-08-12, 07:26

Ja, dei gjer det. Eg synest ikkje nokon er moralsk forplikta til å bruke kløyvd infinitiv sjølv om dei har spor av jamvektsorda i dialekten sin.

Polyanna · 08-08-12, 09:32

Kva er eit trøndersk verb med jamning??

**Toffskij** · 08-08-12, 09:36

Trøndersk har typisk kløyvd infinitiv – jamvektsverba får anten a-infinitv (værra) eller vokalutligning/jamning (vårrå), medan dei andre verba får apokope (den siste vokalen blir droppa), så du får former som å spis, å sei osv.

Polyanna · 08-08-12, 09:39

Å, det forstod eg! Kult!

Ole Brumm · 08-08-12, 10:12

Kløyvd infinitiv kan eg huske frå ungdomsskulen, men ikkje stort meir enn at eg har høyrt om det. Har ikkje peiling på om eg brukar e eller a lenger heller, burde bruke a med tanke på dialekta, men har vorte veldig forvirra, sidan eg har budd i Bergen over ti år. No skriv eg så å seie aldri nynorsk, men burde egentlig gjere det litt innimellom.

Finst der eit bedre nynorsk ord for innimellom? Det høyrest så bokmål ut, men "innimylla" som eg seier, er vel neppe lov.

Acino · 08-08-12, 10:32

Opprinnelig lagt inn av Toffskij, her.

Jo, men det der er adjektiv, Acino, så det er samsvarsbøying. Det er noko anna, då er det jo eit anna ord (eit substantiv) som avgjer kjønnet. Med substantiv er det anten–eller – anten seier du statua eller statuen, det kjem ikkje an på eit anna ord.

Ikkje kilo, då.

Det er sant, blei nok berre reven med, tenkte litt vidare.

lalill · 08-08-12, 10:36

Eg har a-ending i infinitiv både i tale og skrift, nestan tjue år i Bergen har ikkje endra det.

I stadan for "innimellom" ville eg ha skrive "av og til", trur eg.

Ole Brumm · 08-08-12, 11:37

Opprinnelig lagt inn av lalill, her.

Eg har a-ending i infinitiv både i tale og skrift, nestan tjue år i Bergen har ikkje endra det.

I stadan for "innimellom" ville eg ha skrive "av og til", trur eg.

Når man ikkje skriver nynorsk (lenger) så går det dessverre i gløymeboka. Av og til er mulig å bruke, men det var ikkje det eg ville sei om det var muntlig, det er vel lov å skrive innimellom på nynorsk, sjølv om det høyrest feil ut for meg.

**Toffskij** · 08-08-12, 11:48

Innimellom står i Nynorskordboka, det er ikkje noe teknisk gale med det, og ikkje høyrer det til noka «alarmgruppe» heller (som anbehetelse-orda). Det er berre at preposisjonen mellom, millom, mylla osv. er normert til «mellom», men skrivemåten representerer jo alle uttalene av det same ordet. Eg synest slike vage kjensler om at ei form ikkje er heilt stuerein, er eit av dei verste problema nynorsken har.

rine · 08-08-12, 12:18

Ein del av "anbehetelsane" går det faktisk an å skrive no på nynorsk.

**Toffskij** · 08-08-12, 12:44

Opprinnelig lagt inn av rine, her.

Ein del av "anbehetelsane" går det faktisk an å skrive no på nynorsk.

Ja, men det tyder jo ikkje at dei er kosher i alle kretsar.

nokon · 08-08-12, 12:49

Eg bruker anbehetelse-ord fordi eg har eit pragmatisk og kommunikativt formål med det eg skriv. I jobbsamanheng unngår eg det, men eg kan ikkje fordra å skrive "røynda" og "løyndom" og slikt. Eg trur at i eit kommunikasjonsperspektiv fungerer det betre å ikkje velje for tunge former.

07-08-12, 21:59	#41
Toffskij kamerat Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 28.886 Blogginnlegg: 693	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Opprinnelig lagt inn av Polyanna, her. Og at lange ord får -e og korte -a, men kva som er eit "kort" ord, det må ein kjenne historia til ordet for å vite, for det kjem av på kor langt det var (i uttale) på norrønt? Ja? Poenget er at du ikkje kan sjå det på orda lenger, av di det seinare skjedde ei utvikling i stavingssystemet, den såkalla «kvantitetsomlegginga». I praksis vil det seie at du ikkje kan ha ein kort vokal og ein kort konsonant saman i ei staving, og heller ikkje ein lang vokal og ein lang konsonant. I norrønt kunne du ha båe – det var fire moglegheiter (som på finsk): kort vokal – kort konsonant kort vokal – lang konsonant lang vokal – kort konsonant lang vokal – lang konsonant Norrønt hadde kort konsonant + kort vokal i infinitivar som vera, bera, koma, men i moderne norsk har ein (i dei aller fleste dialektar) lang e/æ i dei to fyrste og lang m i det siste orda, så dei høyrest nett ut som ord som hadde lang vokal + kort konsonant på norrønt. Men i eit system med kløyvd infinitiv vil dei ha a-infinitiv. Årsaka er utjamna, men konsekvensen er der framleis. Ei gåve frå fortida! Så ja, om du skal bruke kløyvd infinitiv, må du anten ha ei dialekt med eit godt bevart kløyvingssystem, eller du må vere sprut galen og veldig god i norrønt. (Ja, dei finst!) __________________ Prima (0503) et Secunda (0505) “Do you find it easy to get drunk on words?" "So easy that, to tell you the truth, I am seldom perfectly sober.” (Dorothy L. Sayers, Gaudy Night)

07-08-12, 22:19	#42
gajamor Travelt opptatt Medlem siden: Sep 2007 Innlegg: 6.841 Blogginnlegg: 3	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Opprinnelig lagt inn av Toffskij, her. Poenget er at du ikkje kan sjå det på orda lenger, av di det seinare skjedde ei utvikling i stavingssystemet, den såkalla «kvantitetsomlegginga». I praksis vil det seie at du ikkje kan ha ein kort vokal og ein kort konsonant saman i ei staving, og heller ikkje ein lang vokal og ein lang konsonant. I norrønt kunne du ha båe – det var fire moglegheiter (som på finsk): kort vokal – kort konsonant kort vokal – lang konsonant lang vokal – kort konsonant lang vokal – lang konsonant Norrønt hadde kort konsonant + kort vokal i infinitivar som vera, bera, koma, men i moderne norsk har ein (i dei aller fleste dialektar) lang e/æ i dei to fyrste og lang m i det siste orda, så dei høyrest nett ut som ord som hadde lang vokal + kort konsonant på norrønt. Men i eit system med kløyvd infinitiv vil dei ha a-infinitiv. Årsaka er utjamna, men konsekvensen er der framleis. Ei gåve frå fortida! Så ja, om du skal bruke kløyvd infinitiv, må du anten ha ei dialekt med eit godt bevart kløyvingssystem, eller du må vere sprut galen og veldig god i norrønt. (Ja, dei finst!) Far min er i første gruppe, og eg kan teoretisk sett klare å hugse korleis han seier verba, men det krev alt for mykje tid til at eg gjer det i røynda. I mi eiga dialekt har eg e-infinitiv, og difor brukar eg det når eg skriv og. Tinetoff: Kvifor er så mange verb feminine på nordvestlandet, men maskuline i ordboka? Det gjeld t.d. plan og statue. Eg støttar absolutt framlegget om nynorskveke! __________________ Litjtausa 06. Lille skatt 07

07-08-12, 22:21	#43
Polyanna Yes, we can!! Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 51.194 Blogginnlegg: 199	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Feminine verb? __________________ Feilen med verden er at de dumme er så skråsikre på alt - og de kloke så fulle av tvil. Bertrand Russel

07-08-12, 22:32	#44
Toffskij kamerat Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 28.886 Blogginnlegg: 693	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Substantiv. Nei, det er berre mykje variasjon i kjønn på substantiv, og så vil ein ikkje ha valfridom på absolutt alle substantiv når ein normerer. Så ein går med fleirtalet. Iblant har dei ikkje greidd det, så fram til reforma no var det t.d. ikkje lov å bøye «dialekt» i hokjønn, men no frå 1. august er det lov. Og «dialekta» er jo den normale forma i fleirtalet av dialektane som typisk er grunnlaget for nynorsknormeringa. (Skreiv ho med konservativ ane-ending.) __________________ Prima (0503) et Secunda (0505) “Do you find it easy to get drunk on words?" "So easy that, to tell you the truth, I am seldom perfectly sober.” (Dorothy L. Sayers, Gaudy Night)

07-08-12, 22:52	#45
Acino passe nerd Medlem siden: Sep 2010 Innlegg: 5.447	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? På mi dialekt er det iallfall kjønnsdelt; Ei jente er "svolta" mens ein gut er "svolten". Og forresten så seier eg "ett kg", påpeikt av slekt frå austlandet som seier "en kg". Mykje kjekt med dialekter kontra rettskriving. __________________ 4 barn i hjertet, 2 av de her med oss: gutt og jente 2010

07-08-12, 22:55	#46
Toffskij kamerat Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 28.886 Blogginnlegg: 693	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Jo, men det der er adjektiv, Acino, så det er samsvarsbøying. Det er noko anna, då er det jo eit anna ord (eit substantiv) som avgjer kjønnet. Med substantiv er det anten–eller – anten seier du statua eller statuen, det kjem ikkje an på eit anna ord. Ikkje kilo, då. __________________ Prima (0503) et Secunda (0505) “Do you find it easy to get drunk on words?" "So easy that, to tell you the truth, I am seldom perfectly sober.” (Dorothy L. Sayers, Gaudy Night)

07-08-12, 23:07	#47
Tangerine Eklektisk Medlem siden: Mar 2007 Innlegg: 5.155 Blogginnlegg: 1	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Eg seier ein banan, mannen sier ei banane. Hvorfor?

07-08-12, 23:49	#48
ElinM På vei Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 3.977	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Er det slik at dei trønderske verba med jamning fell saman med dei norrøne jamvektsorda? I så fall burde eg ha brukt kløyvd infinitiv, men det fell ikkje naturleg for meg.

08-08-12, 07:26	#49
Toffskij kamerat Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 28.886 Blogginnlegg: 693	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Ja, dei gjer det. Eg synest ikkje nokon er moralsk forplikta til å bruke kløyvd infinitiv sjølv om dei har spor av jamvektsorda i dialekten sin. __________________ Prima (0503) et Secunda (0505) “Do you find it easy to get drunk on words?" "So easy that, to tell you the truth, I am seldom perfectly sober.” (Dorothy L. Sayers, Gaudy Night)

08-08-12, 09:32	#50
Polyanna Yes, we can!! Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 51.194 Blogginnlegg: 199	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Kva er eit trøndersk verb med jamning?? __________________ Feilen med verden er at de dumme er så skråsikre på alt - og de kloke så fulle av tvil. Bertrand Russel

08-08-12, 09:36	#51
Toffskij kamerat Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 28.886 Blogginnlegg: 693	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Trøndersk har typisk kløyvd infinitiv – jamvektsverba får anten a-infinitv (værra) eller vokalutligning/jamning (vårrå), medan dei andre verba får apokope (den siste vokalen blir droppa), så du får former som å spis, å sei osv. __________________ Prima (0503) et Secunda (0505) “Do you find it easy to get drunk on words?" "So easy that, to tell you the truth, I am seldom perfectly sober.” (Dorothy L. Sayers, Gaudy Night)

08-08-12, 09:39	#52
Polyanna Yes, we can!! Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 51.194 Blogginnlegg: 199	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Å, det forstod eg! Kult! __________________ Feilen med verden er at de dumme er så skråsikre på alt - og de kloke så fulle av tvil. Bertrand Russel Sist redigert av Polyanna : 08-08-12 kl 09:39. Årsak: Gløymde meg ein augneblink

08-08-12, 10:12	#53
Ole Brumm er her Medlem siden: Sep 2006 Hvor: Hundremeterskogen Innlegg: 9.414 Blogginnlegg: 222	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Kløyvd infinitiv kan eg huske frå ungdomsskulen, men ikkje stort meir enn at eg har høyrt om det. Har ikkje peiling på om eg brukar e eller a lenger heller, burde bruke a med tanke på dialekta, men har vorte veldig forvirra, sidan eg har budd i Bergen over ti år. No skriv eg så å seie aldri nynorsk, men burde egentlig gjere det litt innimellom. Finst der eit bedre nynorsk ord for innimellom? Det høyrest så bokmål ut, men "innimylla" som eg seier, er vel neppe lov. __________________ Ole Brumm -04, -08, -11, -14

08-08-12, 10:32	#54
Acino passe nerd Medlem siden: Sep 2010 Innlegg: 5.447	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Opprinnelig lagt inn av Toffskij, her. Jo, men det der er adjektiv, Acino, så det er samsvarsbøying. Det er noko anna, då er det jo eit anna ord (eit substantiv) som avgjer kjønnet. Med substantiv er det anten–eller – anten seier du statua eller statuen, det kjem ikkje an på eit anna ord. Ikkje kilo, då. Det er sant, blei nok berre reven med, tenkte litt vidare. __________________ 4 barn i hjertet, 2 av de her med oss: gutt og jente 2010

08-08-12, 10:36	#55
lalill Ute av produksjon Medlem siden: Jun 2008 Innlegg: 647	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Eg har a-ending i infinitiv både i tale og skrift, nestan tjue år i Bergen har ikkje endra det. I stadan for "innimellom" ville eg ha skrive "av og til", trur eg. __________________ des 2007, april 09.

08-08-12, 11:37	#56
Ole Brumm er her Medlem siden: Sep 2006 Hvor: Hundremeterskogen Innlegg: 9.414 Blogginnlegg: 222	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Opprinnelig lagt inn av lalill, her. Eg har a-ending i infinitiv både i tale og skrift, nestan tjue år i Bergen har ikkje endra det. I stadan for "innimellom" ville eg ha skrive "av og til", trur eg. Når man ikkje skriver nynorsk (lenger) så går det dessverre i gløymeboka. Av og til er mulig å bruke, men det var ikkje det eg ville sei om det var muntlig, det er vel lov å skrive innimellom på nynorsk, sjølv om det høyrest feil ut for meg. __________________ Ole Brumm -04, -08, -11, -14

08-08-12, 11:48	#57
Toffskij kamerat Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 28.886 Blogginnlegg: 693	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Innimellom står i Nynorskordboka, det er ikkje noe teknisk gale med det, og ikkje høyrer det til noka «alarmgruppe» heller (som anbehetelse-orda). Det er berre at preposisjonen mellom, millom, mylla osv. er normert til «mellom», men skrivemåten representerer jo alle uttalene av det same ordet. Eg synest slike vage kjensler om at ei form ikkje er heilt stuerein, er eit av dei verste problema nynorsken har. __________________ Prima (0503) et Secunda (0505) “Do you find it easy to get drunk on words?" "So easy that, to tell you the truth, I am seldom perfectly sober.” (Dorothy L. Sayers, Gaudy Night)

08-08-12, 12:18	#58
rine Halloen! Medlem siden: Mar 2008 Innlegg: 20.376	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Ein del av "anbehetelsane" går det faktisk an å skrive no på nynorsk.

08-08-12, 12:44	#59
Toffskij kamerat Medlem siden: Sep 2006 Innlegg: 28.886 Blogginnlegg: 693	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Opprinnelig lagt inn av rine, her. Ein del av "anbehetelsane" går det faktisk an å skrive no på nynorsk. Ja, men det tyder jo ikkje at dei er kosher i alle kretsar. __________________ Prima (0503) et Secunda (0505) “Do you find it easy to get drunk on words?" "So easy that, to tell you the truth, I am seldom perfectly sober.” (Dorothy L. Sayers, Gaudy Night)

08-08-12, 12:49	#60
nokon Librocubicularist Medlem siden: Dec 2011 Innlegg: 13.498 Blogginnlegg: 174	Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv? Eg bruker anbehetelse-ord fordi eg har eit pragmatisk og kommunikativt formål med det eg skriv. I jobbsamanheng unngår eg det, men eg kan ikkje fordra å skrive "røynda" og "løyndom" og slikt. Eg trur at i eit kommunikasjonsperspektiv fungerer det betre å ikkje velje for tunge former.

De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?

Sv: De som skriv nynorsk, brukar de a- eller e-infinitiv?